KOLONOSKOPIJA je endoskopska dijagnostička procedura ili pregled, pri kojoj se dugi tubularni fleksibilni instrument sa kamerom - koji se naziva kolonoskop, koristi za pregled unutrašnje površine debelog creva i završnog dela tankog creva.
Kolonoskopija je nezaobilazna dijagnostička procedura za pacijente koji imaju simptome oboljenja donjeg dela digestivnog trakta.
Kolonoskopija se obavlja radi dijagnostike upalnih procesa sluzokože debelog creva, benignih ili malignih tumora, Kronove bolesti, kao potvrdna dijagnostika sindroma iritabilnog kolona, a može služiti i u terapijske svrhe, radi uklanjanja polipa.
Kome se radi kolonoskopija?
- Pacijentima koji primete promenu u ritmu crevnog pražnjenja, bilo u vidu čestih proliva ili smenjivanja perioda proliva i zatvora
- Pacijentima kod kojih je nađena malokrvnost (anemija) sa niskim sadržajem gvožđa u krvi
- Pacijentima koji primećuju svežu krv u stolici pri crevnom pražnjenju ili kod pacijenata koji primećuju stolicu crnu kao katran, a da je već urađena gastroskopija pri kojoj nije nađen uzrok krvarenja
- Pacijentima koji su prethodno snimani nekom drugom tehnikom (irigografija, ehosonografija gornjeg abdoemna, CT, MR) na kojoj je postavljena sumnja na oboljenje debelog creva
- Pacijentima koji su radili pregled stolice na skriveno krvarenje (FOB test) i test je pozitivan
- Pacijentima koji u porodici imaju nekog ko je imao karcinom debelog creva ili polipe na debelom crevu
- Pacijentima koji imaju neobjašnjivu povišenu telesnu temperaturu, bolove u trbuhu ili gubitak u telesnoj težini, a da prethodnim ispitivanjima nije pronađen uzrok navedenih tegoba
PRIPREMA ZA KOLONOSKOPIJU
Osnovni preduslov za uspešan kolonoskopski pregled je da crevo bude dobro pročišćeno. Priprema se sprovodi uglavnom jedan dan pre zakazanog pregleda, a sastoji se u odgovarajućoj dijeti i primeni odgovarajućih sredstava za čišćenje creva koja se kupuju u apoteci.
Prilikom zakazivanja pregleda dobićete usmeno i pismeno uputstvo za pripremu. Predlažemo da pacijent dan pre kolonoskopije uzme slobodan dan, da ne radi i ne planira nikakve aktivnosti, jer početkom pripreme i pijenjem sredstava za čišćenje imaće učestale potrebe za stolicom.
Redovnu terapiju je potrebno koristiti i tokom pripreme izuzev lekova za dijabetes i lekova koji utiču na koagulaciju krvi ili agregaciju trombocita. Ove lekove treba da uzimate po režimu koji će Vam odrediti vaš izabrani lekar ili gastroenterolog. Ukoliko koristite antikoagulantnu terapiju potrebno je proveriti krvnu sliku i protrombinsko vreme (PT vreme) dan pred pripremu.
TEHNIKA IZVOĐENJA KOLONOSKOPIJE
Tokom pregleda pacijent leži na levoj strani , ali u toku pregleda gastoenterolog može zahtevati da se promeni položaj. Gastroenterolog prvo pravi inspekciju analne regije, potom rektalni pregled, a nakon plasiranja kolonoskopa u završni deo debelog creva, postepeno ga uvlači dok ne završi pregled. U svemu tome mu pomaže medicinska sestra koja je sa njim u timu.
U slučaju pojave neugodnih simptoma ili bolova, pacijent koji nije u analgosedaciji o tome obavesti medicinsku sestru i lekara koji rade proceduru. Od izuzetne je važnosti da pacijent ne paniči, bude smiren i opušten tokom pregleda, kao i da sluša lekara i medicinsku sestru koji ga posmatraju i prate tokom čitavog pregleda.
Tokom kolonoskopije doktor posmatra unutrašnjost debelog creva i završnog dela tankog creva. Ukoliko je potrebno, doktor uzima biopsije za histopatološku analizu sa mesta koja mu se učine karakterističnim. Ukoliko se ustanovi izraštaj na sluznici debelog creva (polip), isti se može odstraniti još tokom kolonoskopije. Odstranjeni polip ili uzeta biopsija se zatim šalju na histopatološku analizu.
Pregled može da se radi i u opštoj anesteziji, kada će se tokom i nakon anestezije pratiti pacijentovi vitalni parametri, kao što su krvni pritisak, puls, rad srca i nivo kiseonika u krvi. Pacijent se nakon kolonoskopije budi iz sna i zadržava u proseku još dva sata na posmatranju. Ukoliko se pregled radi u anesteziji obavezna je pacijentova pratnja.
Nakon završene kolonoskopije, pacijentu dobija informacija o nalazu koji je utvrđen tokom pregleda, a doktor objašnjava prirodu poremećaja i potrebu dalje dijagnostike i lečenja.
Zakažite pregled kod naših doktora
dr Damir Egelja
dr Radovan Zec
